Чӑваш Ене мобильлӗ медицина комплексӗсем килнӗ. Вӗсемпе Пӑрачкав, Йӗпреҫ, Шупашкар, Улатӑр, Елчӗк, Вӑрмар, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай районӗсенчи тухтӑрсем халӑх патне ҫӳрӗҫ. Мобильлӗ комплекссем асӑннӑ районсенчи пӗчӗк ялсене ҫитсе килме кирлӗ. Медицина комплексӗсене туянма федераци хыснинчен 55 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Елчӗкри тӗп район пульницине ҫӗнӗ комплекса панӑ та ӗнтӗ.

«Сывлӑх сыхлавӗ» наци проектне пурнӑҫласа кӑҫал пирӗн республикӑна 18 комплекс кӳрсе килмелле. Вӗсем 100 ҫынтан сахалтарах пурӑнакан ялсенчи 33 пин ҫынна медицина пулӑшӑвӗпе тивӗҫтерме май парӗҫ.

Хальхи вӑхӑтра Чӑваш Енри пӗчӗк ялсенче пурӑнакансем патне куҫса ҫӳрекен медицина центрӗ тата 13 мобильлӗ медицина комплексӗ, 1 маммограф ҫӳрет.

Улатӑрта пурӑнакан 61 ҫулти тата Шупашкарта кун кунлакан 62-ри икӗ арҫынна пӑши вӗлернӗшӗн суд тунӑ. Преступлени вӑхӑтӗнче пулна хатӗр-хӗтӗре, ҫав вӑхӑтра трактора та, патшалӑх валли туртса илнӗ.

Суд палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак арҫынсем кӑҫал нарӑсан 4-мӗшӗнче Улатӑр районӗнчи Кире поселокӗнчен 3 ҫухрӑм ҫурӑ аякрах тракторпа пӑшие йӗрленӗ та персе вӗлернӗ. Унтан вӗсем чӗрчуна пайланӑ, ашне пытарнӑ, ӑна тепӗр кун илсе тухма палӑртнӑ. Анчах хайхискерсене вӑрмантан тухнӑ чухне тытса чарнӑ. Арҫынсем хӑйсен айӑпне йышӑнман. Анчах вӗсен тумӗ ҫинче юн йӗрӗсем, пӑши ҫӑмӗ пулнӑ. Пӗрин ҫумӗнче ирӗклӗн усӑ курма юраман патрон тупнӑ.

Суд арҫынсене тӗрмене хупмасӑр айапланӑ: пӗрне – 3 ҫул та 2 уйӑхлӑха, теприне 3 ҫул та 8 уйӑхлӑха. Кунсӑр пуҫне вӗсене 2 ҫул сунара тухма юрамасть.

Кӑҫал ҫӗлен сӑхнӑ 11 ҫын тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Тӳрех палӑртмалла: Чӑваш Енре ҫынна ҫӗлен тапӑннӑ тӗслӗх нумайланнӑ. Ара, шӑпах ҫырла пиҫнӗ вӑхӑт – ҫынсем ӑна пуҫтарма вӑрмана, уй-хире, ҫырма-ҫатрана каяҫҫӗ. Шел те, наркӑмашлӑскер сӑхни яланах лайӑхпа вӗҫленмест.

Юлашки икӗ эрнере темиҫе ҫын пульницӑна тухтӑрсем патне пынӑ. Тӗслӗхрен, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи пӗр ҫын мунча валли милӗк хуҫма вӑрмана кайнӑ. Пӗр хурӑн патӗнче ӑна хура ҫӗлен тапӑннӑ. Пӗр хӗрарӑм ҫул хӗрринче ҫӗлен курнӑ. Шупашкарта «Акконд» лавккана хурӑн пуҫлӑ ҫӗлен килни пирки те хыпарланӑччӗ.

Ытларах чухне ҫӗлен сӑхнӑ хыҫҫӑн пульницӑна Сӗнтӗрвӑрри, Етӗрне, Улатӑр, Пӑрачкав районӗсенчи ҫынсем пыраҫҫӗ. Ҫак чӗрчун нӳрӗке юратать: вӗсем шыв хӗрринче нумай.

Улатӑр районӗнче пурӑнакан 39 ҫулти арҫын суд сакки ҫинче явап тытнӑ. Район сучӗ ӑна 2 ҫул та 6 уйӑх ӗҫлеттерме йышӑннӑ. Шалӑвӗнчен 15 процент патшалӑх валли тытса юлӗҫ. Кунсӑр пуҫне унӑн 300 пин тенкӗ штраф тӳлемелле.

Ҫак арҫын Улатӑрти «Вӑрман хуралӗ» лесничествӑра участковӑй лесникӗ пулнӑ. Вӑл ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса 2018 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче бензопӑчкӑпа 23 йывӑҫ каснӑ, вӗсемпе хӑйне кирлӗ пек усӑ курнӑ. Ку патшалӑха 209 пин тенкӗ ытлалӑх тӑкак кӳнӗ.

Айӑпланнӑ ҫыннӑн ваккачӗ приговора ЧР Аслӑ судне пӑхса тухма панӑ. Анчах унта та приговора ҫаплипех хӑварнӑ.

Ҫак кунсенче пирӗн Чӑваш Ен Республика кунне паллӑ турӗ. Унӑн пӗр пайӗ Улатӑр районӗнче ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче иртрӗ. Уява чӑваш ялӗнче, Кивӗ Эйпеҫре, йӗркелерӗҫ.

Ӗнер вара тӗп мероприятисем Шупашкарта иртрӗҫ. Тӗп пулӑмсенчен пӗри — Шупашкарти Соляное микрорайонта ача пахчи уҫни, Ҫӗнӗ хулана троллейбус ҫӳреме тытӑнни.

Каҫхи сакӑр сехетре республика ҫыннисене уявпа Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев саламланӑ.

Пурне те илтекен, куракан республикӑри журналистсенчен пӗри, Андрей Иванов, уяв ертӳҫи чӑвашсем вырӑс чунӗллӗ тенине астуса юлнӑ.

«Эпир – чӑвашсем. Тутарсемпе пӗр этнос ушкӑнне кӗретпӗр, мӑкшӑ-ирҫесемпе туслӑ, чунпа вара эпир — вырӑс», – тенӗ-мӗн сцена ҫинчен илтӗнекен кадр хыҫӗнчи сас.

Республика кунне килте ларсах курма май килӗ. Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗ уява каллех тӳрӗ эфирта кӑтартӗ. Республикӑра иртекен пӗлтерӗшлӗ мероприятисене асӑннӑ телеканал вырӑнтан трансляциленине Чӑваш халӑхӗ унччен те пӗлтеркеленӗччӗ-ха.

Ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче телеканал Улатӑр районӗнче ӗҫлӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енӗн черетлӗ ҫуралнӑ кунӗ ячӗпе унта та тӗрлӗ мероприяти йӗркелӗҫ. Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, Улатӑрти мероприятисене Михаил Игнатьев Элтепер те хутшӑнмалла. Асӑннӑ районти Кивӗ Эйпеҫри уява НТРК 11 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен кӑтартӗ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче темиҫе трансляци пулӗ. 14 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен Пӗтӗм чӑвашсен Акатуйне ӳкерӗҫ. Вӑл Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре иртӗ. 18 сехетрен пуҫласа 23 сехетчен «Раҫҫей ҫӑлкуҫӗсем» фестиваль гала-концертне, «Раҫҫей ӑстисем» конкурсӑн ҫӗнтерӳҫисене чысланине, унтан тата Фейерверксен пӗтӗм тӗнчери фестивальне кӑтартӗҫ.

Суд приставӗсем Чӑваш Енре ачисене алимент тӳлемен ашшӗ-амӑшӗ мӗн чухлӗ пулнине шутланӑ. Палӑртмалла: Вӑрмар районӗнче пурӑнакан ҫыннӑн чи пысӑк парӑм. Унӑн 1 миллион та 700 пин тенкӗ пухӑннӑ.

Ачисене алимент тӳлемен ашшӗ-амӑшӗ ытларах Улатӑр, Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче, Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнать. Унти кашни 68-85-мӗш ҫын – алиментщик.

Комсомольски, Патӑрьел, Елчӗк , Етӗрне, Муркаш районӗсенче вара ку енӗпе лару-тӑру лайӑх.

Тивӗҫлӗ канӑва тухнисен йышӗнче те алимент тӳлеменнисем пур. Вӗсем пӗтӗмпе – 21 ҫын.

«Про Город» сайтран илнӗ сӑн

Паян Чӑваш Енре хӑш-пӗр вырӑнта ҫумӑр пӗлӗчӗсем пухӑннӑ. Шӑрӑх ҫанталӑк тӑнӑ хыҫҫӑн ырӑ ҫумӑр килмест – ҫапла калаҫҫӗ халӑхра. Чӑнах та ҫапла пулса тухнӑ.

Паян, ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, 14 сехет 55 минутра Канаш хулинче тачка пӗлӗтсем капланнӑ, унтан пӑр ҫума пуҫланнӑ. Ҫынсем ҫакна видео ӳкернӗ. Ку хыпара «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ.

«Пӑрпа хутӑшла юр 5 минута яхӑн ҫурӗ. Унтан тӳпе тасалчӗ, нимӗн те пулман тейӗн. Палӑртмалла: пӗлтӗр те ҫак кун юр ҫунӑччӗ», - ҫапла каласа кӑтартнӑ халӑх корреспонденчӗ.

«Чӑваш Енри ҫанталӑк» порталта пӗлтернӗ тӑрӑх, Улатӑр районӗнчи Кире поселокӗнче те пӑр ҫунӑ. Ыран вара Шупашкарта ҫумӑр ҫӑвассине пӗлтереҫҫӗ синоптиксем.

Улатӑр районӗнчи Алтышево ялӗнче пурӑнакансем кӑмӑлсӑр, мӗншӗн тесен ҫӑвӗпех, юр ҫуса лартиччен, ялта ӗнесем ҫӳреҫҫӗ. Вӗсене пӑхакан ҫук. Выльӑх-чӗрлӗх хӑй тӗллӗн ҫӳрет. Вырӑнти администраци те кун тӗлӗшпе нимӗн те туман. Кун пирки «Экосреда Чувашия» сайтра хыпарланӑ.

Ӗнесене кӗтӗве яманран вӗсем ял тӑрӑх кунӗпе утаҫҫӗ. Ҫавна май таҫта та вӗсен каяшӗ выртать. «Ял кунне те храм ҫывӑхӗнчи тислӗклӗ лапамра уявларӑмӑр», - ҫапла ҫырнӑ сайтра.

Ӗнесенчен суса илнӗ сӗте вара савута ӑсатаҫҫӗ. Вырӑнти халӑх иккӗленет: ҫапла майпа ҫапкаланса ҫӳрекен выльӑхӑн сӗчӗ пахалӑхлах-ши? Пӗлтӗр ав лейкоз чирне тупса палӑртнӑ.

Ҫитменнине, ӗнесем ҫынсен картисене ҫӗмӗреҫҫӗ, пахча ҫимӗҫе ҫиеҫҫӗ, газ пӑрӑхне те сиенлетнӗ. Кунашкалли пӗлтӗр пулнӑ. Выльӑхӑн хуҫи кам? Ҫакна палӑртаймаҫҫӗ ҫынсем. Хӑш чухне ӗнесем ҫӗрле те урамрах выртаҫҫӗ-мӗн.

Чӑваш Енре шӑрӑх ҫанталӑк тӑрать, ҫавна май типӗ курӑк ҫунтарма, кӑвайт чӗртме юрамасть. Ҫапах йӗркене пӑсакансем тупӑнаҫҫӗ ҫав.

Ҫуркунне пуҫланнӑранпа типӗ курӑк ҫунтарнӑ 111 тӗслӗхе шута илнӗ. Ҫулӑм пурӑнмалли икӗ ҫурта, ҫичӗ дачӑна тӗп тунӑ. Кунашкал тӗслӗхсем Улатӑр, Пӑрачкав, Куславкка тата Ҫӗрпӳ районӗсенче ытларах пулнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа республикӑра пушар хӑрушсӑрлӑхӗн режимӗ вӑя кӗнӗ. Ҫак кунран ҫӳлерех асӑннӑ йӗркенсене пӑснӑшӑн штраф тӳлеттереҫҫӗ: ахаль ҫынсен – 4 пин тенкӗ таран, должноҫри ҫынсен – 30 пин тенкӗ таран, юридици сӑпачӗсен 400 пин тенкӗ таран.

Типӗ курӑк ҫунтарнӑшӑн тата кӑвайт чӗртнӗшӗн 81 ҫынна штраф тӳлеттернӗ. Вӗсенчен 52-шӗ – ахаль ҫынсем, 29-шӗ – должноҫри ҫынсем.